Page 80 - Kỷ yếu hội thảo quốc tế: Ứng dụng công nghệ mới trong công trình xanh - lần thứ 9 (ATiGB 2024)

th
HỘI THẢO QUỐC TẾ ATiGB LẦN THỨ CHÍN - The 9 ATiGB 2024 71

Chương trình bảo tồn và phát triển làng nghề nông nguồn nước ngầm; khiến lao động phải nghỉ hoặc bỏ
thôn Đà Nẵng giai đoạn 2022-2030 và Kế hoạch số việc, hệ thống cống thoát nước tắc nghẽn, chất lượng
217/KH-UBND triển khai thực hiện Chiến lược phát cuộc sống của người dân xung quanh làng nghề bị
triển ngành nghề nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn ảnh hưởng nghiêm trọng [2], [11]. Tình trạng công
đến năm 2045 trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. nhân nghỉ việc hàng loạt ảnh hưởng đến an ninh việc
Nghề điêu khắc đá mỹ nghệ Non Nước đã được làm và an ninh kinh tế của doanh nghiệp khi việc sản
công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, loại xuất bị ngưng trệ, tuyển dụng và đào tạo lao động tốn
hình nghề thủ công truyền thống vào năm 2014. kém. Nước thải từ hoạt động rửa, sản xuất và đánh
Những sản phẩm tinh xảo từ đá được xem là sản bóng đá chưa được xử lý triệt và được xả thẳng vào
phẩm du lịch đặc trưng của thành phố; được tiêu thụ hệ thống cống ít được nạo vét gây tắc nghẽn cống.
trong và ngoài nước. Làng nghề điêu khắc đá mỹ Có thể nói, với mục tiêu xây dựng thành phố môi
nghệ Non Nước hoạt động chính thức từ năm 2017, trường và thực hiện chiến lược Tăng trưởng Xanh,
có tổng diện tích 35,5ha với khoảng 500 cơ sở sản thành phố Đà Nẵng đã chủ động tái cơ cấu kinh tế,
xuất, chế tác đá mỹ nghệ với quy mô khác nhau, tạo quan tâm và thực hiện công trình, dự án về bảo vệ
việc làm cho khoảng 4.000 lao động. Làng nghề là dự môi trường, cải thiện, xử lý ô nhiễm môi trường.
án của thành phố, với mục đích tạo việc làm cho Quản lý tốt an ninh môi trường [5] sẽ tạo điều kiện
người lao động và giảm thiểu ô nhiễm môi trường khu cho sự ổn định xã hội, đảm bảo hài hòa các lợi ích
vực danh thắng Ngũ Hành Sơn. Tuy nhiên, ô nhiễm liên quan đến môi trường, và góp phần quan trọng vào
môi trường tại làng nghề được đánh giá “đáng báo quá trình phát triển bền vững của các khu vực kinh tế
động”, tác động đến sức khỏe người dân, an ninh kinh của thành phố. Thành phố đã đạt được nhiều kết quả
tế của doanh nghiệp và gây áp lực lên hệ thống xử lý trong quản lý chất thải rắn, bảo đảm an ninh môi
chất thải của thành phố [9] (Hình 2). trường. Tỷ lệ thu gom rác sinh hoạt đô thị đạt trên
95%, tỷ lệ thu gom nước thải đạt hơn 80%, xây dựng
quy hoạch chất thải rắn đô thị đến năm 2030, tầm
nhìn tới 2045… Các vấn đề về ô nhiễm môi trường có
thể sẽ gây ra xung đột lợi ích giữa các bên liên quan
là Nhà nước - Doanh nghiệp - Cộng đồng dân cư - Tổ
chức xã hội. Đặc biệt khi các yêu cầu và tiêu chuẩn về
môi trường ngày càng được chú ý và nâng cao có thể
Hình 2. Ô nhiễm môi trường khiến các xung đột xã hội giữa các cộng đồng dân cư
và tốc độ phát triển doanh nghiệp sản xuất công
tại Làng nghề đá mỹ nghệ Non nước nghiệp tại các khu vực làng nghề.
Đối với chất thải rắn, theo kết quả điều tra, thành
Tuy nhiên, an ninh môi trường, đặc biệt tại các
phần chất thải rắn gồm bột đá, đá dăm, đá cục, phế làng nghề, đang gặp nhiều khó khăn thách thức do hệ
phẩm với tổng lượng phát sinh hàng ngày khoảng thống cơ sở hạ tầng còn nhiều bất cập về công tác quy
3
1.600 m . Tuy nhiên, tỷ lệ tái chế và tái sử dụng chỉ hoạch và quản lý. Bên cạnh đó, ý thức tuân thủ pháp
3
3
đạt 44% (khoảng 700 m /ngày) và khoảng 900 m bột luật về môi trường của các doanh nghiệp trong làng
đá, đá dăm phế thải mỗi ngày chưa được xử lý, chiếm nghề còn hạn chế, và việc áp dụng khoa học công
56% chất thải rắn làng nghề chưa được xử lý. Việc nghệ trong sản xuất gặp nhiều khó khăn do thiếu vốn
sản xuất đá mỹ nghệ ước tính sử dụng lượng đá cũng như trình độ tay nghề chưa cao [12]. Bảo đảm
nguyên liệu là 175.000 tấn/năm tạo ra lượng nước thải phát triển bền vững kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội,
lớn và được thải trực tiếp qua hệ thống cống. Bụi đá an ninh trật tự và an toàn xã hội cần đặt trong tầm
từ việc sản xuất, đặc biệt bụi TSP, rất cao tác động nhìn về một chiến lược an ninh môi trường toàn diện.
tiêu cực đến sức khoẻ người lao động và môi trường
xung quanh làng nghề. Kết quả quan trắc môi trường 3. BẢO ĐẢM AN NINH MÔI TRƯỜNG LÀNG
không khí tại làng nghề điêu khắc đá mỹ nghệ Non NGHỀ TRONG BỐI CẢNH TĂNG TRƯỞNG
Nước cho thấy, bụi tổng số trung bình năm tại các vị XANH
trí từ 93,19-376,05 μg/m , cao hơn QCVN Trong Công văn số 3635/VP-KT ngày
3
05:2013/BTNMT nhưng giảm theo thời gian. Bụi lơ 06/10/2022, UBND thành phố thống nhất chủ trương
lửng (PM10) trung bình năm tại các vị trí từ 36,25- giao cho UBND quận Ngũ Hành Sơn là đơn vị chủ trì
118,59 μg/m , cao hơn QCVN 05:2013/BTNMT. Tuy xây dựng “Phương án di dời các cơ sở sản xuất điêu
3
nhiên, giá trị trung bình năm các thông số NO 2, SO2 khắc đá tại Làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước vào
3
dao động từ 5,51-12,51μg/m , đạt QCVN cụm công nghiệp có hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi
05:2013/BTNMT [10]. trường đáp ứng yêu cầu”. Gần đây nhất, văn bản số
Hoạt động sản xuất tại Làng nghề điêu khắc đá mỹ 5133/UBND-SNN nhấn mạnh vai trò chủ trì, phối
nghệ Non Nước gây ô nhiễm bụi đá, tiếng ồn và hợp giữa các sở, ban, ngành, UBND các quận, huyện,
ISBN: 978-604-80-9779-0